UNANG BAHAGI - IDENTITY - KABANATA 2

TAO PO:

Ang Ikapitong Buhay ni Agustin Bulawan

nobela ni Arnold Saño Galicia

UNANG BAHAGI - IDENTITY

2

Nasabi ko na ba sa 'yong naiinggit ako sa 'yo, Agong? Hindi pa nga yata, ‘no?

            Kung tatanungin mo kasi ako, isasagot ko agad na ‘Oo, wala pa akong balak na hanapin ang sarili ko, Agong.’ Baka meron na, baka wala pa. Baka meron na dahil, sabi mo nga, masipag akong mag-aral at lagi akong inaasar ng guro natin sa Agham na maurirat daw ako at para akong batang kulang na lang ay itanong kung bilog ba ang daigdig. Tapos, matatawa kang sumasang-ayon at maaasar ako sa ‘yo.

            "Ewan ko sa 'yo," sabay hahagalpak ka 'pag nakikita mong asar na asar na akong tinatawag na bata at namumula ang mapuputi kong mga tainga. “Para ka talagang bata.” Mapapatingin naman akong saglit sa mahahaba mong mga pilik-mata.

            "’Di mo naman ako inuunawa, e!"

 

            Baka nga may balak na ako. Ako ang punong patnugot ng opisyal na pahayagang pang-mag-aaral, mahusay ako sa lahat ng asignatura natin, ako lang sa buong paaralan ang bahagyang matatas mag-Ingles, hindi pa ako nawawala sa Hanay ng Karangalan ng pulutong natin simula noong unang taon pa natin sa mataas na paaralan, iskolar ako ng Kawanggawa Para sa Kabitenyo ni Datu Marikudo (kaya ako nakakapag-aral sa isang sikat na Katolikong paaralan), at higit sa lahat, isa ako sa mga inaabangang magkamit ang unang karangalan mula sa mga magsisipagtapos ngayong parating na Marso. At sa buong seksyon natin, ako lang ang nakadadaig sa 'yo sa mga pagsusulit at marka sa Kasaysayan! Huh!

            "E 'di ikaw na!"          

            "Ako talaga!" Ngunit hindi  ka na humahagalpak at wala na sa akin o sa ginagawa nating proyekto na banghay para sa asignaturang Agham at Buhay ang pansin mo. Naramdaman ko na lang ang pagkabaling nito sa kung saan nang makita kong hindi na sa lalagukan mo nakatitig ang mga mata ko kundi sa batok mong mamula-mula’t pinalalamutian ng magandang gupit ng iyong buhok.

            “Ang laki naman nu’ng boses nu’ng babaeng sumigaw. Ano’ng meron?” nakataas pa ang isa sa makakapal at pasungay mong mga kilay habang binubuksan ang isa sa kakaunting mga durungawan nitong malaki’t pagkadilim-dilim na Singhayan ng Agham. Hindi naman sa ayaw kong makalanghap ng sariwang hangin mula sa labas. Ngunit waring nais kong pigilan ang balbunin mong kamay na buksan ang daigdig na alam kong para sa ating dalawa lang. Subalit napatitig lang ako sa kamay mong tila isang batang nag-aalangan kung hahawakan niya ang apoy ng mitsa ng isang kandila – ibig kong malaman kung ano ang pakiramdam nang mahawakan ka subalit baka mapaso mo ako.

            Halos matikman ko ang alat ng Look ng Maynila na kita natin mula sa singhayan nang tuluyan mong buksan ang durungawan. Hinabaan mo ang ‘yong leeg upang masilip kung ano ang nasa ibaba. Dalawang palapag mula sa  kinaroroonan nating silid ay kita natin ang quadrangle kung saan naglalaro sina Buhawi at ang iba pang mga kasapi ng Pulang Alamid. Tinitilian sila ng nanonood na mga dalagang nag-aaral na sa Dalubhasaan ng Medisina ng PLR. Gamit ang mamahaling mga smartphone, nakatayo’t kinukunan pa ng larawan ng nagsisigawang mga babae ang bawat manlalaro. Pawisan ang malalaking katawan nina Buhawing bumabakat sa mga kamiseta at sando nilang maninipis. Ngayon pa lang kasi’y nagsasanay na ang pangunahing koponan ng pamantasan sa paglalaro ng sepak takraw para sa pagsali ng Pamantasang Lorenzo Ruiz sa Pambansang Palarong Pan-Lusong 2010. Sa tuwing halos sasayad nga sa lupa o halos mabibitin na sa lambat ang pinagpapasa-pasahan at sinisipa-sipang bolang ratan ng dalawang pangkat na nagpapakisigan at nagpapabilisan, lalong lumalakas ang tilian ng mga babae.

            Saglit na napatigil ang mga manlalaro nang sumipol ang pito ng isang may-gulang na lalaking nakapamewang sa kanila. Halos lumuwa mula sa kamisetang nakapaloob sa pantalon ng lalaki ang malaking tiyan habang dumuduro ang hintuturo niya sa isang maliit at baguhang kasapi ng koponan. May sinasabi pa itong kung anu-anung hindi natin maunawaan nang malinaw mula sa kinaroroonan natin. Pinapagalitan ‘ata. Nagsipagkumpulan ang lahat ng mga manlalaro palapit sa lalaking may pito pa rin sa nguso habang napapatingin sa binata at nagkakangisian. Napayuko na lang ang baguhan samantalang kumaway muna ang dambuhalang si Buhawi sa mga babaeng tuloy pa rin ang pagtawag sa kani-kanilang mga hinahangaang manlalaro: “Ang kisig mo, Kuling!”, “Mahal na kita, Bayani!”, “Buhawi, pakasalan mo na ako!”

            Sa pagngiti mo nang pilyo nang makita kong napatingala sa durungawan natin si Buhawi at kumindat sa ‘yo mula sa quadrangle, lumitaw sa pagitan ng mga labi mo ang puti't pantay-pantay na mga ngipin. Lalo silang nangingibabaw sa mamula-mula’t kayumangging kutis ng ‘yong balat. Mapupula ang mga labi mong abot-tainga ang ngiti nang mapasulyap ka sa akin.      

            Nang ibalik mo ang tingin mo kay Buhawi, nakatingin na siya sa lalaking may pito. Ngunit hindi mo pa rin siya nilulubayan ng tingin. Wala kang pakialam kahit na iniirapan ka na ng kanina’y nagtitiliang kadalagahan. Ang ilan sa kanila, habang tumitingala’t sumusulyap sa ‘yo nang masama’y nagtakip ng kanilang mga bibig gamit ang mga abaniko nilang mabilis ang paypay. Ang iba nama’y naghahagikgikang tila nagbubulungan habang nakataas-kilay pang tinititigan ka.

            Sa ginawang ito ng mga tagahanga ng Pulang Alamid, pinalapad mo pang lalo ang ngiti mo’t kumindat sa kanila. Sinagad mo pa ang pang-aasar mo nang ipatong mo ang iyong baba sa kaliwang kamay mong naka-check. Ngayon ko na lang uli napansing tamang-tama ngang ikaw ang piniling maging modelo ng pamantasan upang kumatawan sa Mataas na Paaralan ng PLR. Kahit ano kasing ipagawa sa ‘yo, kahit na lubos ka pang papangitin, maganda pa rin ang bagsak sa katawan mo ng polo-barong at itim na slacks na uniporme natin. Maging ang ID card mo’y bagay na bagay sa iyong leeg. Napairap  na lang ang mga babae dahil yata hindi ka nila maaaring sigawan ng pangit kahit na gitil na gitil na sila sa ‘yo. Napabuntung-hininga na lang ako sa kasutilan mo.

            Kasabay ng buntung-hininga'y napatitig na lang ako sa mga palaka't butiking nakagarapon at nakapalamuti sa mga banggera ng singhayan. Malamlam ang liwanag ng hapon na  nanggagaling sa langit, tumatagos sa mga salamin ng garapon, at bahagyang tumatanglaw sa isang nakapaskil na chart ng iba’t uri ng mikrobyo. Tayong dalawa na nga lang ang tao sa loob nitong silid subalit tila hindi ko makuha nang buong-buo ang pansin mo. Laging nasa malayo ang tingin mo at para kang laging may ibang hinahanap. Ganyan ka naman parati.

            Natatakot ako. Baka bigla kang maghanap ng bagong matalik na kaibigang ‘di tulad ko ay makakasundo mo sa mga pangarap mo: na kukuha ka ng kursong medisina sa Unibersidad ng Santo Tomas, na magiging mahusay kang doktor, na lilibutin mo ang Europa at Imperyo ng Hapon, na magpapakasal ka sa kapwa mo lalaki, at mag-a-ampon kayo ng mga batang aariin n’yo bilang sarili ninyong mga anak. Ayoko kasi’ng isipin agad-agad ang magiging kinabukasan ko. Ayoko ng ganu’n. Ayoko pa. Gusto ko lang laging namnamin ang ngayon.

            Kahit kasi tiyak nang kung ‘di ko man makamit ang unang karangalan, ikalawa ang makukuha ko, hindi ko pa alam kung ano’ng kurso ang nais kong kunin. Baka Sipnayan. Baka Araling Namayanan. Baka Araling Hapones.

            “Medisina na rin lang ang kunin mo. Kung tutuusin, tayong dalawa lang ang nagpapataasan ng marka sa asignaturang Agham at Buhay,” sabi mong biglang yumakap sa likod ko upang mahimasmasan ako. Napatulala kasi ako nang matagal-tagal sa isang tuyong pagong na may nakapahid nang pandikit. Hawak-hawak ko ito’t akmang ididikit ko na sana sa loob ng banghay natin.

            Naramdaman ko ang pagtigas ng matitikas mong mga braso sa mga tadyang ko. Mainit ang dibdib mo sa likod ko at nagbabaga naman ang hininga mo sa bumbunan ko. Mas matangkad ka kasi sa ‘kin. ‘Di ko sinasadyang naamoy ang mabango’t mainit mong hiningang kumawala sa bibig mo; ang hininga mong sa tuwing naaamoy ko’y bangin ang nakikita ko: hindi ko alam kung pagpapatihulugan ko o hindi.

             “Wala ka na naman sa sarili mo!”

            Tinabig kong palayo sa akin ang mga braso mo sabay baling sa banghay. Hinawakan ko ang gunting at scotch tape at sinimulang gupitin ang plastic cover para wala na tayong baguhin sa pagkakaayos ng mga halamang-dagat at isdang nakapalamuti sa loob ng tinatapos nating karagatan. Nguni’t nanatili ka sa likod ko. Lumingon ako sa ‘yo. Pasinghal kitang binulungan sa likod ko: “Baka may makakita sa atin!”

            “E, ano? Ikaw na lang naman ang -- ”

            “Asar na ‘ko. Tama na, Agong. Baka dumating si Marilag.”

            “Ano naman? Kakiskisang-siko ko naman ang kasintahan mo?”

            “Basta,” matigas at halos pagalit ko nang nasabi.

            Isa pa ‘yan. Marami nga akong napatunayan bilang mag-aaral ngunit hindi pa talaga ako nakatitiyak kung si Mari ba ang mas nais kong kasama o ikaw. Hindi ko pa nga ‘ata alam kung sino ako. Mahal ko siya’t laging naiisip. Ngunit lagi rin kitang naiisip. Mas naging matimbang ka lang sa kanya noong huling gabi ng paggawa natin ng pahayagan noong nasa ikatlong taon tayo ng mataas na paaralan...

            Malamig ang pumapasok na hangin ng Enero sa inyong bahay sa Santa Cruz na nilalakad lang natin mula sa PLR. Dumagdag pa ang pabugsu-bugsong pagbagsak ng ambon sa inyong bakurang may nakatanim na mga puno ng aratilis at mangga. Kita natin ito mula sa loob ng iyong silid-tulugan habang nagsusulat ako ng isang tula sa aking MacBook Pro.

            Inaantok na tayo noon sa kakasulat ng mga akdang balita at lathalain para sa tinatapos nating pahayagan ng Mataas na Paaralan. Sinabihan mo akong maliligo ka muna bago ka matulog at ‘Dito ka na sa bahay magpalipas ng gabi, Magi. Wala kang dalang payong ta’s maginaw pa sa labas!’

            Hindi kita gaanong napansin. Naramdaman ko na lang na tapos ka nang mag-ayos ng sarili mo nang tumabi ka sa akin. Nakahiga ako sa ‘yong kama. Tatayo na sana ako mula sa ‘yong higaan upang makahiga ka muna nang maayos nang bigla mo na lang akong niyakap. Isinubsob mo ang mukha mo sa balikat ko at nabasa naman ng bagong-ligo mong buhok ang balikat ng kamiseta ko. Tinanong mo ako nang pabulong: ‘Ayaw mo pa rin bang manghiram muna sa akin ng damit-pantulog? Maligo ka na rin!’ Hindi ko alam ang gagawin ko noon at labis ang bilis ng tibok ng puso ko’t halos hindi ako makahinga.

            Hindi ako makatingin nang tuwid sa mga mata mong nakangiti noon. Waring kinikiliti ng mahahaba mong mga pilik-mata ang noo ko kahit na pinagmamasdan ko lang naman sila. Nang hindi ko na mapigilang mapangiti, nagtawanan tayo, naghampasan ng mga unan, at nagkilitian hanggang sa sawayin tayo ng ‘yong ina mula sa kanyang silid-tulugan.

            Tuloy pa rin ako sa pagbalot ng plastic cover sa ating banghay nang bigla mo na naman akong yakapin. Nagkulay-dalandan na ang langit at ang pumapasok na liwanag ng papalubog na araw sa singhayan. Nag-u-uwian na ang mga dalagang naasar mo at ang ilan sa mga kamag-aral nating tumambay pa sa silid-aklatan at simbahan ng paaralan. Kahit na nakarinig na tayo ng mga yapak ng sapatos na papalapit sa Singhayan ng Agham ay hindi ka pa rin umalis mula sa pagkakayakap sa likod ko na tila batang naglalambing. Sa pagkagulat ko’y nasiko ko ang tiyan mo. Saglit kang napa-aray subalit tinuloy mo pa rin ang pagyakap sa akin nang mahigpit.

            Ngunit mas nagulat ako nang malaman ko kung sino ang may gawa ng mga yapak. Kinutuban na ako kanina kung sino dahil gamay ng pandinig ko ang tunog ng mga sapatos na lumikha ng ingay sa pasilyo ng ikaapat na palapag. Lalong bumilis ang tibok ng puso ko nang makita nating dalawa kung sino ang nasa may pintuan na ng singhayan: si Mari.

NEXT:

 UNANG BAHAGI - IDENTITY - KABANATA 3